Google Chrome 4 sürümü ile beraber, bir süredir beta sürümde açık olan extension özellikleri resmi olarak kullanıma açıldı. Bununla beraber yüzlerce extension hızla internette yayılmaya ve Google Chrome Extension Kütüphanesi'nde yerini almaya başladı.

Bunlardan bazıları çok gereksiz eklentiler olmakla beraber, bazıları da gerçekten işi çok hızlandıran ve elde etmek için uğraş verdiğiniz bazı özellikleri size hızla sunan eklentiler. Bir bilişimci olarak bu eklentileri bir süredir değerlendirdim ve en çok işim eyarayan 8 eklentiyi tespit ettim...

1. Speed Tracer
Google'ın kendisine ait bir eklenti olan Speed Tracer, sayfaların yüklenmesi ve yaşaması sırasında tarayıcının yaptığı işlemleri listeleyen, yüklediği dış kaynakları ve bunların yüklenme sürelerini görselleştiren, yapılan işlemlerin sisteme getirdiği yükleri; yükleme, script yorumlama, ekrana çizme gibi çok detay alt kırılımlara bölerek listeleyebilen bir eklenti. Web uygulama geliştiricilerinin optimizasyon aracı olarak başucu kılavuzu olacak bir eklenti. Diğer eklentilerden farklı olarak, Google Chrome tarayıcısının "--enable-extension-timeline-api" parametresi ile çalıştırılmasına ihtiyaç duyduğunu da belirteyim.

2. jQuery Selectors
Eğer bir web programcısıysanız, jQuery, Prototype vs. gibi bir javascript kütüphanesini mutlaka kullanıyor olmalısınız. Bunlardan (benim de favorim olan) jQuery için geliştirilmiş güzel bir eklenti. Eklentinin butonuna tıkladığınızda, aktif olan sayfa üzerinde jQuery değimlerini doğrudan çalıştırmanıza izin veriyor. İsterseniz css-seçiciler ile yakaladığınız nesneleri işaretleyebiliyor, isterseniz daha komplike fonksiyonları çalıştırabiliyor. Hem basit/hızlı hem de detaylı kullanım seçenekleri mevcut. jQuery kodu yazanlar için vazgeçilmez olmaya aday.

3. Cache
Tek tık ile bulunduğunuz sayfanın, Google Cache görüntüsüne erişmenizi sağlayan basit ve kullanışlı bir eklenti. Özellikle tarih geçtiği için arama sonuçlarında gördüğünüz cevaplara ulaşamadığınız forum vb. sitelerdeki bilgiye anında erişmek için çok kullanışlı olduğu kesin.

4. Chrome Flags
Firefox üzerinde kullandığımız "FlagFox" eklentisinin, daha başarılı bir Chrome uygulaması. Adres çubuğunun sağ tarafında, ziyaret ettiğiniz sitenin işaret ettiği sunucunun ülkesinin bayrağını görüntülüyor. Bu bayrağa tıkladığınızda da sunucunun IP'sini doğrudan görebiliyorsunuz. Ayrıca açılan menüden doğrudan "Google Trends", "Whois", "Alexa" gibi sorguları yapmanız için linklere ulaşabiliyorsunuz. Bununla beraber mevcutsa sitenin McAfee ve Web of Trust raporlarına da gidebiliyorsunuz. Hızlıca sunucu detaylarına erişmek için pratik bir eklenti.

5. FlashBlock
Her ne kadar Flash'çı arkadaşları biraz kızdırsa da, Flash konusunu abartmış siteleri rahatlıkla gezebilmek için birebir bir eklenti. Sayfaya girdiğinizde Flash görüntülenecek alanları bloklayıp yarı transparan olarak işaretliyor. İstediğiniz bir Flash varsa tıklayıp yine görüntüleyebiliyorsunuz. Ayrıca istediğiniz siteyi Whitelist'e alıp, her zaman Flash'ların görüntülenmesini de sağlayabiliyorsunuz. Muhteşem :)

6. Google Reader Notifier
Yine Google'ın kendisine ait eklentilerden biri. Eğer RSS beslemelerini takip etmek için benim gibi yoğun olarak Google Reader kullanıyorsanız ve sık sık Google Reader'ı kontrol ediyorsanız sizin için birebir bir eklenti. Chrome adres çubuğunun yanına yerleşen eklenti, üzerinde kaç adet okunmamış post olduğunu gösteriyor. Tıkladığınızda ise küçük bir pencere içerisinde okunmamış nesneleri anında listeliyor, tıklayarak doğrudan gidebiliyorsunuz. Seçiminize bağlı olarak Google Reader ekranını açmasını da sağlayabilirsiniz. Kontrol periyodu da eklenti ayarlarından değiştirileibliyor. Bence tek eksiği, hızlı görünüm ekranından okuduğunuz postları okundu olarak işaretlememesi. Yakında yaparlar herhalde...

7. Chrome Sniffer
Web geliştiricilerinin çok kullanndığı bookmarklet'lerden biri olan What The Framework bookmarklet'inin geliştirilmiş bir Chrome adaptasyonu diyebiliriz. Bulunduğunuz sitenin kullandığı kütüphaneleri (jQuery, Prototype, Dojo, MooTools, script.aculo.us vs.) ve altyapıda kullanılan ortamları/sistemleri (Blogger, Wordpress, Google Analytics vs.) doğrudan adres çubuğunun içerisine yerleştirdiği simge ile gösteren bir eklenti. Simgeye tıkladığınızda sayfada birden fazla uygulama varsa hepsinin simgelerine erişebiliyorsunuz. Geliştiriciler için WTFramework'ün yerini alabilecek bir eklenti.

8. SEO Playground
Yine web geliştiricilerinin asli hedef kitleyi oluşturduğu bir eklenti. Bulunduğunuz sayfa ile ilgili oldukça detaylı teknik bilgiler veren bir eklenti. Bütün detayları deneyerek görebilirsiniz. Ama temel özellikleri sayarsam; sosyal bookmark sitelerine eklemek için doğrudan köprüler, TinyURL'ye doğrudan erişim, Alexa, Whois gibi domain araçlarına erişim, Google ranking ve indeksleme bilgileri, verilen/gelen linkler, dizin indekslemeleri, anahtar kelimeler, cümleler ve bunların tekrar oranları vs. Kullanmadan tam olarak keşfedemeyeceğiniz bir çok bilgiye daha bu eklenti sayesinde erişebilirsiniz.

Burada özet bilgilerine yer verdiğim bu 8 eklenti, benim gündelik tarayıcı kullanımımda işlerimi oldukça hafifletti ve aradığım bilgiye ulaşma süresini kısalttı. Dediğim gibi bir çok eklenti sadece benim profilimdeki kullanıcılara hitap edecek eklentiler. Ancak yine de herkes için denemeye değer bence ;)